Tanımlar ve Hareket Eğitiminin Kavramları

Hareket :

Vücudun herhangi bir parçasındaki ya da tüm vücut pozisyonundaki değişmedir.

Şekil :

İki ya daha fazla hareketin ard arda bir sıra halinde düzenlenmesi ile ortaya çıkan model olarak tanımlanmaktadır. Örneğin; gülle atarken, kol, gövde ve bacakların hareketinin düzenlenmesi ile ortaya çıkan fırlatma pozisyonu şekil olarak tanımlanır.

Kuvvet :

Birçok tanımı vardır. Genel olarak kişinin bir dirence karşı koyabilme veya aracı ya da kendi vücudunu hareket ettirebilme yeteneği olarak tanımlanabilir. Tüm hareketlerin oluşum sebebidir.

Sürat:

İnsanın kendisini en yüksek hızla bir yerden bir yere nakledebilme yeteneğidir.

Dayanıklılık:

Organizmanın yüklenmelere karşı koyabilme yeteneğidir. Özel ve genel dayanıklılık olmak üzere ikiye ayrılır.

Esneklik:

Kas sisteminin değişik vücut kısımları ile hareketleri tabii olarak maksimum uygunlukta yapabilme yeteneğidir. Hareket genişliği olarak da ifade edilir.

Koordinasyon:

Aynı mekanik nokta üzerindeki kas gruplarının, hareketleri sinir-kas işbirliği ile bir armoni içinde, belirli enerji tasarrufunu sağlayarak yapmasıdır.

Güç:

Güç, enerjinin bedene mümkün olduğunca transfer edilebilmesi yeteneğidir. Yüksek atlama, uzun atlama, fırlatma gibi beceriler de güç çok önemlidir.

Denge:

Hareket halindeyken veya sabit dururken vücudun mevcut durumunu koruyabilmesidir. Statik ve dinamik denge olarak ikiye ayrılır.

Çeviklik:

Hareket ederken vücudun tamamının veya bir bölümünün çok hızlı olarak pozisyonunu amaca uygun değiştirebilme yeteneğidir.

Performans:

Yapılan bir hareketi (top fırlatma) ya da hareketin sonucunu (5m.) belirtmek için kullanılır, süre veya mesafe ile belirtilir. Ülkemizde verimlilik olarak ifade edilen performans hareketin ölçülebilen bir özelliğidir. Buna göre, yapılan bir hareketin zaman veya mesafe içindeki verimliliğidir de diyebiliriz.

Kondisyon:

Organizmanın optimum verimi ortaya koyabilecek bir düzeye ulaştırılması ve devamlılığının sağlanması hususunda gerekli olan şartlara sahip olabilme özelliğidir. Ülkemizde, durum, hal, vaziyet olarak da ifade edilmektedir.

Kültür-Fizik:

Sportif hareketleri yapabilmek için vücuttan istenen kinetik operasyonları ve insan mekanizmasının maksimum uygunluğunu veren aktivedir. Genel ve özel kültür-fizik olmak üzere ikiye ayrılır.

Motor Öğrenme:

Deneyim ile bir hareketin öğrenilmesini ve performansta meydana gelen ilerlemeyi ifade eder. Performansta ilerleme olması ve bu ilerlemenin öğrenme sonucu olması ile motor öğrenmeden bahsedilebilir.

Algısal Motor Öğrenme:

Uyarıların duyu organları vasıtası ile algı merkezine iletilmesi ve algılamanın motor davranış üzerindeki etkisini belirtmektedir.

Beceri:

Kısa süre içerisinde güç kazanma, hareketi öğrenebilme ve değişik durumlarda amaca uygun, çabuk şekilde tepki gösterebilme yeteneğidir.

Spor Becerisi:

Temel becerilerin gelişmesini ifade etmektedir. Örneğin; golf oynamak özel bir beceri gerektirir. Golf, çocukluk çağında kazanılan topa vurma becerisinin, ergenlik ya da yetişkinlik çağındaki uzantısı olarak düşünülmektedir.

Motor Beceri:

Bir hareketin yapılmasında kuvvetin gerekli şekilde kullanılmasını ifade eder. Bu kullanım deneyim ve öğrenme ile hareketin doğru bir şekilde yapılmasını içermektedir.

Kaynakça: Mengütay, S. (2005). Çocuklarda Hareket Gelişimi ve Spor, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.